A Enquisa estrutural a fogares (EEF) do ano 2018 contén un módulo específico dedicado ao coñecemento e uso da lingua galega. Neste módulo analízanse, entre outras cousas, o grao de coñecemento do idioma galego nas súas distintas formas (oral e escrito) e o seu uso en distintos ámbitos sociais.   

Consulte os datos

Neste volume explóranse as relacións entre lingua e xénero, ata o de agora escasamente investigadas na tradición sociolingüística galega. O obxectivo desta obra é debullar as diferenzas e as desigualdades nos usos e nas valoracións da lingua que se artellan sobre esta variable sociocultural. Para isto, recórrese á revisión de investigacións precedentes e á análise de datos dos principais bancos, censos e enquisas.

Neste traballo do Observatorio da Cultura Galega delimitáronse e cuantificáronse, en termos de valor económico e emprego, as actividades asociadas á lingua galega. A tese principal é que a lingua ten un mercado e unha industria propios e que estes son cuantificables. Para estimar o valor económico da lingua delimitáronse, en primeiro lugar, os bens e servizos directamente relacionados coa lingua como elemento diferencial no seu proceso produtivo e, con posterioridade, as actividades que os producen.

O volume estrutúrase en dúas seccións: unha primeira que compila estudos nos que se explotan os datos contidos nos recursos documentais “Patrimonio léxico da Gallaecia” (PLG) e “Tesouro do léxico patrimonial galego e portugués” (TLPGP), e unha segunda que xunta unha serie de experiencias didácticas relacionadas coa recolleita de léxico patrimonial.

Neste informe analízase a presenza do galego nos contidos infantís e xuvenís dos principais servizos audiovisuais de televisión.
En termos xerais, sinálase que “só a programación infantil e xuvenil da TVG garante unha mínima presenza do galego na grella das principais operadoras de servizos de televisión”. De feito, no conxunto das operadoras analizadas (Movistar, Vodafone, R e Orange), o galego só ten presenza 2 horas e 25 minutos ao día (sempre nas emisións da TVG2).
 

O traballo define algunhas ferramentas e propostas dirixidas a mellorar o ensino da situación sociolingüística do galego nas aulas de secundaria e busca contribuír a que o alumnado comprenda a situación de minoración na que se atopa o idioma. De feito, a guía destaca que dentro da amálgama de coñecementos lingüísticos presentes no sistema educativo, a perspectiva sociolingüística crítica é fundamental se se quere contribuír dende o ensino a que “o alumnado acade unha plena autonomía, xustiza e liberdade lingüísticas como suxeito social”.

A Deputación de Pontevedra encargou unha investigación sobre o estado da lingua de signos galega (LSG) co obxectivo de conseguir o seu recoñecemento e oficialización para, por unha banda, recuperar a identidade propia da comunidade xorda e con diversidade sensorial e, por outra, suplir a carencia na formación en lingua oral galega que hai para esas persoas. Froito desta investigación publícase o Informe cero que confirma que a LSG existe, é unha realidade lingüística e non hai que creala, mais destaca que a necesidade agora é recompoñela, recoller o que queda dela antes de que desaparezan as súas e os seus informantes e revitalizala.

A infancia é unha etapa fundamental no desenvolvemento das competencias e o comportamento lingüístico, polo que moitas investigacións sociolingüísticas atenden á familia ou á escola como contextos cruciais da socialización lingüística. Por iso, este estudo xurdiu coa intención de ampliar a ollada, afondar no coñecemento destoutros espazos e estender a análise a outros contextos cada vez máis relevantes para as nenas e nenos: as actividades complementarias, de conciliación da vida laboral e familiar e as extraescolares.

Esta guía aborda cuestións como a falacia do bilingüismo pleno ou a identidade emocional dos bilingües. Cada persoa posúe un estilo comunicativo persoal e unhas preferencias expresivas, ademais de practicar unha gran cantidade de hábitos comunicativos propios da súa comunidade cultural. A heteroxeneidade das falas é unha constante nas linguas e nas culturas do mundo, que se acrecenta no caso dos falantes que posúen dúas ou máis linguas.

Este documento de traballo é un adianto dos resultados extraídos da investigación elaborada polo Observatorio da Cultura Galega mediante a realización dunha enquisa sobre os hábitos culturais da infancia en Galicia e a percepción que ten a poboación da oferta de produtos culturais para menores de 16 anos.